Informatie
Links
Contact
De terugbeltijden zijn: maandag t/m donderdag van 8.30 uur tot 17.00 uur vrijdag 8.30 uur tot 13.00 uur
Bij een open kamerhoekglaucoom kan de oogarts met een speciaal contactglas, dat op het oog van de patiënt wordt gezet, de kamerhoek onderzoeken. Alternatief voor een dergelijk handmatig onderzoek zijn diagnostische apparaten, die het oog niet aanraken. In de oogkamerhoek wordt de vloeistof uit het oog afgevoerd. Onder normale (ideale) omstandigheden is de productie van het kamerwater gelijk aan de afvoer ervan. Bij open kamerhoekglaucoom is de afvoer verminderd, maar nog wel mogelijk.
Primair open kamerhoekglaucoom
Deze vorm vordert langzaam, treft meestal beide ogen en is de meest voorkomende vorm van glaucoom. De intraoculaire drukwaarden zijn hoger dan 18 mmHg.
Risicofactoren
- Verhoogde intraoculaire druk
- Leeftijd > 40 jaar
- Diabetes mellitus
- Medicatie (cortisone)
- Myopie
- Ontsteking van het oog (uveïtis)
- Slaap apneu syndroom
- Etniciteit (minder vaak bij de blanke bevolking)
Symptomen
Chronisch open kamerhoekglaucoom ontwikkelt zich gedurende vele jaren zonder dat er symptomen optreden. De patiënt kan zonder beperkingen zien, hoewel er onomkeerbare schade aan de oogzenuwcellen optreedt. Pas wanneer 60 – 80% van de oogzenuwvezels zijn afgestorven, kan de patiënt afwijkingen in het gezichtsveld waarnemen. Naarmate deze toenemen, wordt het zicht beperkt tot een klein centraal eiland. Scherp centraal zicht blijft lang behouden, maar oriëntatie in een ruimte is moeilijker. Patiënten stoten vaak tegen voorwerpen aan die over het hoofd worden gezien bij het oversteken van een kamer door het gebrek aan gezichtsveld. Patiënten klagen vaak over ernstige gevoeligheid voor verblinding, zelfs bij normale verlichting. Uiteindelijk verliezen de patiënten ook het centrale zicht en worden ze blind.
Diagnostiek
Met behulp van een microscoop ziet de oogarts een vertroebeling van het hoornvlies, die verantwoordelijk is voor het wazige zicht. Het oog is erg rood en zeer gevoelig. De kamerhoek is niet zichtbaar met een gonioscoop en de pupil is stijf, afgerond en matig breed. Het is niet ongewoon dat de iris wijd uitpuilt in de richting van het hoornvlies (iris bombata). Als in het verleden reeds glaucoom is opgetreden, kan ook atrofie van de iris worden waargenomen.
Oculaire hypertensie
Bij oculaire hypertensie is er sprake van een verhoogde intraoculaire druk, maar lijkt de oogzenuw volledig gezond. Er is een gezond gezichtsveld.
Symptomen
Symptomen treden niet op bij oculaire hypertensie omdat de oogzenuw gezond is.
Diagnostiek
Hoewel er patiënten zijn bij wie de oogzenuw niet beschadigd is door de verhoogde intraoculaire druk, blijft het de vraag of er in een vroeg stadium geen sprake is van open hoekglaucoom en vroeg of laat schade aan de zenuwvezels van de oogzenuw kan worden vastgesteld. Hoe hoger de intraoculaire druk, hoe groter het risico op glaucoom. Het wordt aanbevolen een drukverlagende therapie te starten als de intraoculaire druk hoger is dan 25 mmHg.
Als er bijkomende risicofactoren bestaan, moet in een vroeg stadium met de therapie worden begonnen. Regelmatige controle van de intraoculaire druk en de oogzenuw is belangrijk om in een vroeg stadium een therapie te starten als het glaucoom ernstiger wordt. Met name het uitgebreide glaucoomprogramma met fundusfoto (Optomap), OCT van de oogzenuwen en pachymetrie helpt om een verandering nog sneller op te sporen.
Normale druk glaucoom
Deze bijzondere vorm van open hoekglaucoom wordt gekenmerkt door een progressieve achteruitgang van de oogzenuw, ook al ligt de intraoculaire druk binnen het normale bereik (10 tot 18 mmHg). De zorg voor patiënten met normale druk glaucoom is bijzonder moeilijk omdat het onduidelijk is bij welke intraoculaire druk de patiënt geen verder verlies van oogzenuwvezels lijdt. Patiënten vallen vaak niet op bij een routinecontrole met drukmeting bij de oogarts, omdat de intraoculaire druk binnen het normale bereik ligt, als niet ook de oogzenuw en het gezichtsveld worden beoordeeld.
Symptomen
Het is niet ongewoon dat patiënten reeds symptomen vertonen zoals gezichtsvelduitval, aangezien deze vorm van glaucoom om bovengenoemde redenen jarenlang onbehandeld is gebleven.
Diagnostiek
Uitgebreide diagnostiek speelt een bijzondere rol bij de follow-up van patiënten met normale druk glaucoom. De intraoculaire drukdrempel waarbij de patiënt geen verlies van zenuwweefsel meer vertoont, moet eerst worden vastgesteld. Aangezien patiënten vaak laat worden behandeld, is er dienovereenkomstig weinig reserveweefsel van de oogzenuwen over. Verdere schade wordt dan direct merkbaar met een verslechtering van het gezichtsveld.
Hoe eerder de achteruitgang kan worden vastgesteld, hoe eerder een drukverlagende therapie kan worden gestart en verdere schade kan worden voorkomen. Hiervoor worden fundusfotografie, pachymetrie en OCT van de oogzenuwen gebruikt.
Pigmentdispersiesyndroom (PDS)
Deze vorm van open hoekglaucoom is een secundair glaucoom waarbij pigment van de iris door wrijving op het lensoppervlak wordt afgezet. Dit pigment zet zich af op verschillende structuren van de voorste oogkamer en kan de kamerhoek verstoppen, waardoor de uitstroomweerstand toeneemt. Typisch worden bijziende patiënten getroffen vanaf de leeftijd van 30 tot 40 jaar.
Symptomen
Door een tijdelijke drukverhoging kan tijdelijk wazig zicht optreden. Dit gebeurt vooral bij fysieke inspanning. Zoals bij alle vormen van glaucoom kunnen in een gevorderd stadium gezichtsvelduitvallen optreden.
Diagnostiek
Typische bevindingen kunnen door de oogarts worden herkend met behulp van de spleetlamp. Deze omvatten een spilvormige pigmentafzetting aan de binnenkant van het hoornvlies (Krukenbergspil), een duidelijke pigmentafzetting op het irisoppervlak, alsook in de kamerhoek. Daarnaast spleetvormige defecten in de iris, die bij transilluminatie als een glas-in-loodverschijnsel verschijnen. Het is opmerkelijk dat de intra-oculaire druk aanvankelijk binnen het normale bereik ligt. Wanneer de intraoculaire druk dan stijgt, vertoont deze soms hogere waarden dan bij primair open hoekglaucoom. Er moet dus worden uitgegaan van een snellere beschadiging van de oogzenuw.
Pseudo-exfoliatie syndroom (PEX)
Deze vorm van open hoekglaucoom is, net als pigmentdispersieglaucoom, een secundair glaucoom. Het wordt gekenmerkt door de vorming van een sneeuwvlokachtig eiwit (pseudoexfoliatie) in het oog. Dit zet zich als schubben af op alle structuren van het voorste segment van het oog en leidt tot een overbelasting van de kamerhoek, waardoor de uitstroom wordt belemmerd. De typische leeftijd van de patiënten met deze vorm van glaucoom ligt tussen 60 en 70 jaar. Bij een derde van de patiënten is de bevinding in beide ogen aanwezig.
Symptomen
PEX glaucoom leidt, zoals alle vormen van glaucoom, in een laat stadium tot gezichtsvelduitvallen.
Diagnostiek
Met de spleetlamp kan de oogarts een witachtig, fijn geschubd materiaal zien dat een ringachtige vorm op het lensoppervlak vormt met een centrale smallere ring en een perifere grotere ring. De natuurlijke ooglens kan los hangen en slap zijn, of zelfs subluxeren. Dit verhoogt de moeilijkheidsgraad van de lenschirurgie.
Bovendien kunnen dezegenoemde afzettingen worden aangetroffen aan de pupilrand, in de kamerhoek en aan de binnenkant van het hoornvlies. Zoals in het geval van glaucoom met pigmentdispersie vertoont ook een aanwezige drukverhoging waarden die aanzienlijk hoger zijn dan bij primair open hoekglaucoom, waardoor een snellere progressie van de beschadiging van de oogzenuw kan worden verwacht.
Cortison gerelateerde glaucoom
Deze vorm van open hoekglaucoom komt voor bij ongeveer een derde van de patiënten die worden behandeld met cortisonbevattende geneesmiddelen in de vorm van tabletten of oogdruppels. Ook zalven en ademhalingssprays, die vaak deze ontstekingsremmer bevatten, worden verdacht. Dit leidt tot een verhoging van de intraoculaire druk die beperkt blijft tot het tijdstip van toediening. De sterkte van de drukverhoging hangt af van de toegediende dosis cortison.
Symptomen
De verhoging van de intraoculaire druk kan asymptomatisch maar ook pijnlijk zijn. De intraoculaire druk stijgt niet altijd direct na de toediening van cortison. De drukverhoging kan zelfs na vier weken optreden.
Diagnostiek
De belangrijkste bron van informatie is de medische voorgeschiedenis van de patiënt. Er moet altijd worden gevraagd of de patiënt met cortison is behandeld. Bovendien moet de patiënt, indien een cortisontherapie bekend is, altijd binnen vier weken door een oogarts worden gezien om in een vroeg stadium een steroïdresponder vast te stellen en de therapie zo nodig aan te passen.
Lees meer
Sicca syndroom – Symptomen en oorzaken
Het sicca syndroom is een veelvoorkomende aandoening die wordt veroorzaakt door een verminderde productie van traanvocht. Dit kan leiden tot
Andere maculaire aandoeningen
In de loop van het leven krijgt iedereen te maken met een inkrimping van het glasachtig lichaam en dus ook